Kuriozitete

Aviacioni civil 40 herë më i sigurt se në vitet 1960

Udhëtimi me avion është bërë dukshëm më i sigurt që nga ditët e para të fluturimeve komerciale në shkallë të gjerë, sipas hulumtimit të fundit nga Instituti i Teknologjisë i Massachusetts (MIT).

Në një studim të botuar në Gazetën e Menaxhimit të Transportit Ajror, autorët analizuan rrezikun e vdekjes në udhëtimet ajrore komerciale për pasagjerë dhe zbuluan se fluturimet tani janë rreth 39 herë më të sigurta se sa ishin gjatë fillimeve të udhëtimit masiv ajror në fund të viteve 1960.

Për shembull, ndonëse rreziku i vdekjes në udhëtimet ajrore komerciale ishte një për çdo 350,000 hipje pasagjerësh në nivel global në vitet 1968-1977, në periudhën 2018-2022 ishte një për 13.7 milion hipje.

“Siguria e aviacionit vazhdon të përmirësohet,” tha profesori i MIT Arnold Barnett, një ekspert për sigurinë e udhëtimit ajror i cili ishte bashkautor i studimit.

“Mund të mendosh se ka një nivel rreziku të pazvogëlueshëm që nuk mund ta ulim më poshtë. E megjithatë, mundësia për të vdekur gjatë një udhëtimi ajror vazhdon të bjerë me rreth 7% në vit dhe vazhdon të ulet me një faktor prej dy çdo dekadë,” shtoi ai.

Studiuesit krahasuan tendencën e sigurisë së aviacionit me “një version ajror të Ligjit të Moore-it”, një parashikim nga bashkëthemeluesi i Intel, Gordon Moore, se fuqia llogaritëse e çipave do të dyfishohej afërsisht çdo 18 muaj. Me këtë në mendje, ata vlerësuan se aviacioni civil është bërë afërsisht dy herë më i sigurt në çdo dekadë që nga fundi i viteve 1960.

Studimi nuk u thellua në arsyet e prirjes, por, sipas Barnett-it, ka disa faktorë që kontribuojnë në përmirësimin e sigurisë së aviacionit. Midis tyre janë përparimet teknologjike si sistemet e shmangies së përplasjeve në avion, përmirësimet në trajnimin e ekuipazhit të avionit dhe puna e rojave të aviacionit dhe bordeve të sigurisë.

Studiuesit paralajmëruan se pavarësisht përmirësimeve të përgjithshme në sigurinë e udhëtimeve ajrore, disa pjesë të globit mbeten më të rrezikshme për fluturimet komerciale se të tjerat. Për shembull, SHBA-ja, pjesa më e madhe e Europës, Australia, Kanadaja, Kina, Izraeli, Japonia dhe Zelanda e Re u zbuluan se kishin 36.5 herë më pak vdekje për pasagjer në hipje në vitet 2018-2022 sesa shumica e vendeve të Lindjes së Mesme, Amerikës së Jugut dhe Afrikës së Jugut, si dhe Koresë e Jugut, Tajvanit, Tajlandës dhe Turqisë.

Studiuesit përdorën të dhëna nga Fondacioni i Sigurisë së Fluturimit, Banka Botërore dhe Shoqata Ndërkombëtare e Transportit Ajror për llogaritjet e tyre.