Asgjë në univers nuk zgjat përgjithmonë, përfshirë edhe Diellin tonë. Megjithëse fundi i tij është shumë larg, miliona vite nga tani, ai është një realitet i pashmangshëm, ndryshe nga apokalipset hipotetike si luftërat bërthamore apo ngritjet e zombive. Pra, çfarë do të ndodhë kur Dielli të vdesë, dhe çfarë do të thotë kjo për Tokën?
Kur do të ndodhë?
Dielli, një yll xhuxh i verdhë, është rreth 4.5 miliardë vjeç dhe ka një jetëgjatësi të parashikuar prej 10 miliardë vitesh. Energjia e tij buron nga shkrirja bërthamore, ku hidrogjeni shndërrohet në helium në bërthamën e tij. Kur hidrogjeni të shterojë, Dielli do të fillojë procesin e tij të vdekjes, që pritet të fillojë pas rreth 5 miliardë vitesh.
Megjithatë, vdekja e Diellit do të zgjasë miliarda vite. Pasi të shterojë hidrogjeni, ai do të djegë heliumin në bërthamë, duke u shndërruar në një fazë të yllit të kuq gjigant, duke u zgjeruar deri në pikën ku mund të përfshijë Merkurin, Venusin dhe ndoshta Tokën.
Procesi i vdekjes së diellit
Pasi të mbarojë hidrogjeni, forcat gravitacionale do të shtypin bërthamën e Diellit, ndërsa hidrogjeni i mbetur do të digjet në një shtresë të jashtme. Kjo do ta bëjë Diellin të zgjerohet në një yll të kuq gjigant, duke hedhur shtresat e tij të jashtme dhe duke konsumuar planetet në afërsi të tij. Në këtë fazë, Toka ose mund të gëlltitet ose të digjet nga nxehtësia e madhe e Diellit.
Pas fazës së yllit të kuq gjigant, Dielli do të humbasë shumicën e masës së tij, duke lënë pas një bërthamë të dendur të quajtur xhuxh i bardhë. Mbetjet e Diellit do të formojnë një nebulozë, një re eterike gazi dhe pluhuri e ndriçuar nga nxehtësia e xhuxhit të bardhë. Këto nebuloza, megjithëse vizualisht mbresëlënëse, zhduken brenda 10,000 vitesh.
A mund të mbijetojë Toka?
Mbijetesa e Tokës gjatë vdekjes së Diellit është e pamundur. Shumë kohë para se Dielli të bëhet një yll i kuq gjigant, ndriçimi i tij në rritje do ta ngrohë Tokën deri në nivele të pabanueshme. Brenda miliardave viteve të ardhshme, shkëlqimi i Diellit do të rritet me rreth 10%, duke avulluar oqeanet dhe duke zhveshur atmosferën. Jeta komplekse mund të zhduket brenda 500 milionë deri në 1 miliard vite.
Nëse Toka i shpëton përfshirjes gjatë fazës së yllit të kuq gjigant, ajo do të shndërrohet në një bërthamë të djegur dhe të thatë. Planetët e jashtëm, si Plutoni, mund të hyjnë përkohësisht në një zonë të banueshme, por kushtet nuk do të jenë të përshtatshme për zhvillimin afatgjatë të jetës.
A mund të parandalohet fati i Diellit?
Teorikisht, njerëzimi mund të përpiqet të zgjasë jetën e Diellit duke manipuluar furnizimin e tij me hidrogjen ose duke rishpërndarë masën e tij. Ide të tilla përfshijnë injektimin e hidrogjenit në bërthamë ose nxjerrjen e heliumit të akumuluar. Sidoqoftë, këto qasje janë krejtësisht spekulative dhe plot rreziqe, si destabilizimi i Diellit ose intensifikimi i ndriçimit të tij.
Pas një miliard vitesh, njerëzimi mund të zotërojë teknologjinë për të dalë nga sistemi diellor ose për të gjetur mënyra për të zgjatur jetëgjatësinë e Diellit. Për momentin, vdekja e Diellit mbetet një ngjarje e pashmangshme kozmike, e cila përfundimisht do të shënojë fundin e jetës në Tokë siç e njohim. / Top Tenz – Syri.net
