Në sëmundjen e Hashimotos, i njëti sistem imun nga i cili vareni për të luftuar infeksionin, kthehet kundër jush, duke prodhuar antitrupa që sulmojnë gjëndrën tiroide. Ja se për çfarë duhet të kujdeseni.
Njihni faktorët e rrezikut
Sëmundja e Hashimotos është një sëmundje autoimune, ku sistemi imunitar që zakonisht ndihmon në luftimin e infeksioneve dhe sëmundjeve, prodhon antitrupa që sulmojnë gjëndrën tiroide.
Arsyeja përse një person zhvillon sëmundjen e Hashimotos është ende një mister, por ka një numër faktorësh që mund të kontribuojnë në rrezikun tuaj.
“Nëse jeni femër dhe keni një histori familjare të sëmundjes së Hashimotos, ose keni patur një tjetër sëmundje autoimune, ju jeni në një rrezik më të lartë për zhvillimin e sëmundjes“, thotë Stephanie Lee, MD, PhD, shef i asociuar i Endokrinologjisë.
Dhe pastaj ju duhet të shikoni për simptoman si në vijim.
Qafa juaj po ënjtet
Gjëndra në formë fluture që jeton në jug të mollës së Adamit njihet si tiroidie dhe prodhon hormone që sigurojnë që truri, zemra, metabolizmi, muskujt dhe organet tuaja po kryejnë funksionin e tyre. Nëse zhvilloni një goiter (gjëndër tiroide e zgjeruar), kjo mund të tregojë që ju keni një sëmundje autoimune siç është tiroiditi i Hashimotos.
Flokët tuaj po hollohen
Klinika Mayo vëren se gratë kanë më shumë gjasa të zhvillojnë sëmundjen e Hashimotos, më së shpeshti gjatë moshës së mesme. Edhe pse humbja e volumit të flokëve mund të jetë një pjesë e natyrshme e plakjes, flokët më të rrall[ është një simptomë e gjendjes.
Konsultohuni me mjekun tuaj nëse vëreni humbje jonormale të flokëve ose ndryshime të mëdha në trashësinë e flokëve, veçanërisht nëse keni edhe simptoma të tjera.
Jeni të rraskapitur
“Lodhja është një simptomë shumë e zakonshme e sëmundjes së Hashimotos”, thotë Dr Lee. Nëse simptomat tuaja janë më ekstreme sesa lodhje e thjeshtë dhe veçanërisht nëse i keni përjashtuar shkaqet e tjera të mundshme të të qënit të lodhur – duke përfshirë apnenë e gjumit, aneminë, depresionin, leuçeminë – ju duhet të keni testuar nivelet e hormoneve.
Lëkura është e thatë
Ashtu si me shumë simptoma të sëmundjes së Hashimotos, lëkura e thatë mund të shkaktohet nga shumë kushte – ekzema, psoriaza, alergjia dhe dehidrimi. Por nëse lëkura juaj po bëhet më e thatë dhe keni disa simptoma të tjera në këtë listë – ose një histori familjare të sëmundjeve autoimune – duhet të flisni me mjekun tuaj.
Ju jeni duke fituar peshë dhe jo për një arsye të mirë
Për shkak se tiroidja juaj kontrollon metabolizmin tuaj, njerëzit me Hashimoto shpesh përjetojnë fitim të papritur në peshë.
“Fitimi i peshës lidhet gjithashtu me rritjen e moshës“, thotë Dr Lee, i cili vë në dukje se sëmundja shpesh fillon në moshën e mesme. “Është e turpshme që të mos diagnostikohet Hashimoto herët, pasi trajtimi është kaq i lehtë”, thotë Dr Lee.
Të punosh me një endokrinolog, i cili është i njohur me rastin tuaj të veçantë, është një ide e mirë, ndërsa ata njihen me historinë tuaj personale.
Ju përjetoni ënjtje të qepallave
Përsëri, alergjitë dhe sytë e thatë mund të çojnë në fryrje – por, Dr Lee thotë se nëse e keni këtë në kombinim me simptomat e tjera të Hashimotos, duhet të diskutoni me mjekun tuaj.
Hormonet e tiroides “kanë dalë nga shinat”
Njerëzit që kanë simptoma të sëmundjes së Hashimotos, do të bëjnë së pari një test të niveleve të hormoneve tiroide stimuluese (TSH).
“Kjo është prova kryesore për hipotiroidizëm”, vëren Elizabeth Pearce, MD, një endokrinologe në Boston Medical Center. TSH është një sinjal nga hipofiza në tiroide që thotë “ne po pakësohemi; bëni më shumë. ”
Kur TSH është i lartë, mund të jetë një tregues se prodhimi është i ulët. Por mjekët nuk janë dakord të gjithë për atë se deri ku niveli i TSH konsiderohet i ngritur. Për disa është diçka mbi 5.5; të tjerët shikojnë në 4,5 dhe lart. Shumica e endokrinologëve do të bëjnë testime të mëtejshme për këdo me 3.5 dhe lart, veçanërisht në prani të simptomave të shumta.
T4 pa pagesë dhe testet totale T3 mund të zbulojnë për shembull nëse trupi është në të vërtetë duke prodhuar hormone të mjaftueshëm tiroide, por nuk është duke i përdorur ato siç duhet.
Diagnostikimi i sëmundjes së Hashimotos nga simptomat vetëm është e ndërlikuar
Gjëja më e mirë e një testi të hershëm të kontrollit të TSH, thotë Dr. Lee, është se i lejon mjekët të diagnostikojnë çrregullimet e tiroides shumë më herët, madje edhe para se të përjetoni simptoma.
“Kur filloni të shihni një konstelacion të simptomave, ju duhet të kontrolloheni,” thotë Dr Lee.
Testet e gjakut TSH mund të ndihmojnë mjekët të arrijnë një diagnozë; ata gjithashtu do të vërejnë për simptomat e mësipërme të shfaqura së bashku me depresionin, periodat e rënda, lëkurën e zbehtë, ndjeshmërinë në rritje ndaj të ftohtit dhe mjegullimin e trurit.
Kujtdo me sëmundjen e dyshuar të Hashimoto-s përfundimisht duhet t’i jepen dy teste të antitrupave: anti-TPO dhe TgAb. Anti-TPO sulmon një enzimë në gjëndrën tiroide, të quajtur Peroksidazë tiroide, e cila është e rëndësishme në prodhimin e hormoneve tiroide. TgAb sulmon tiroglobulin, një proteinë kyçe në gjëndrën tiroide që është thelbësore për prodhimin e hormoneve tiroide T4 dhe T3.
Gratë që janë shtatzëna duhet t’u kushtojnë vëmendje të veçantë simptomave
Gratë që janë shtatzëna dhe përjetojnë simptoma të sëmundjes së Hashimotos duhet të jenë veçanërisht proaktive për t’u kontrolluar.
“Nëse keni sëmundjen e Hashimotos dhe mësoni se jeni shtatzënë, duhet të telefononi endokrinologun tuaj,” vëren Dr. Pearce.
Kjo është veçanërisht e rëndësishme në qoftë se jeni me ilaçe, meqë trupi juaj nuk do të prodhojë hormonet e tiroide të mjaftueshme; mjeku juaj mund të ketë nevojë për të rritur dozën tuaj për zhvillimin e shëndetshëm të foshnjës tuaj.
Nuk ka kurë për hipotiroidizmin, por ka shpresë
Megjithëse nuk ka një kurë për hipotiroidizmin, mund të bëhet pak a shumë i rëndë me kalimin e kohës. Ju mund të keni nevojë të merrni ilaçe për pjesën tjetër të jetës tuaj dhe ju do të duhet të punoni gjithnjë me mjekun tuaj për t’u monitoruar teksa alternoni nga hipo në hipertiroidizëm.
Lajm i mirë është se me mjekimin e duhur dhe monitorim simptomat duhet të zvogëlohen dhe efektet e sëmundjes së Hashimotos përmirësohen.
Mësoni për sëmundjen e Hashimotos
Dr. Pearce thekson se ka një shumëllojshmëri informacioni dhe keqinformim-online; ajo sugjeron që njerëzit flasin direkt me mjekët e tyre.
