Në shekullin e 15-të, në Europë filloi Epoka e Zbulimeve. Perandoritë detare të Spanjës dhe Portugalisë udhëhiqnin duke financuar ekspeditat detare nëpër oqeanet e botës. Rizbulimi i tyre i Botës së Re, eksplorimi i bregdetit të Afrikës Perëndimore dhe zbulimi i rrugës oqeanike drejt Lindjes sollën pasuri të madhe për dy perandoritë e reja detare. Së bashku me etjen për eksplorim ishte një uri për ar, kështu që kur legjendat vendase flisnin për Cibolën, shtatë qytetet e arit, kjo në mënyrë të pashmangshme do të nxiste pushtuesit aventurierë të nisnin ekspedita në kërkim të qyteteve të paarritshme.
Ringjallja e legjendës: Përrallat e të mbijetuarve dhe shtatë qytetet prej ari
Legjenda e Cibolës, Shtatë qytetet e arit, mund ta ketë origjinën e saj në një legjendë të mëparshme në lidhje me fatin e Don Rodrigos të Spanjës, kur ai humbi mbretërinë e tij nga myslimanët në shekullin e 8-të pas Krishtit. Thuhet se mbreti mori shtatë peshkopë si dhe disa njerëz dhe lundroi në një ishull të quajtur Antilia. Në atë ishull, çdo peshkop ndërtoi një qytet, ndërsa anijet dhe instrumentet e lundrimit u dogjën për të parandaluar kthimin e njerëzve në Spanjë.
Legjenda u ringjall në vitet 1530, kur katër të mbijetuar nga ekspedita fatkeqe Narváez arritën të ktheheshin në Spanjën e Re. Kjo ekspeditë, e cila filloi në vitin 1527, kishte për qëllim kolonizimin e Floridës. Në vitin 1528, ndërsa përpiqej të lundronte nga Meksika në Florida, ekuipazhi u mbyt në brigjet e Teksasit. Burrat që mbijetuan u kapën nga indigjenët. Pas katër vjetësh në robëri, burrat arritën të arratiseshin dhe për katër vitet e ardhshme u endën nëpër atë që është sot jugu i Shteteve të Bashkuara. Kur më në fund takuan ushtarë spanjollë në Sinaloa në Meksikën e sotme, kishin mbetur vetëm katër burra, nga një forcë fillestare prej 600. Gjatë viteve të tyre të ecjes, burrat takuan fise të shumta indigjene dhe një nga legjendat që dëgjuan ishte rreth shtatë qyteteve plot me ar, që thuhet se ndodhen diku në shkretëtirën e Sonoranit.
Ekspedita e Esteban de Dorantes dhe Marcos de Nizas: Fillon kërkimi
Në vitin 1539, mëkëmbësi i Spanjës së Re, Antonio de Mendoza, dërgoi një nga të mbijetuarit, një skllav afrikano-verior të quajtur Esteban de Dorantes dhe një prift françeskan, Marcos de Niza, në një ekspeditë për të gjetur Shtatë Qytetet. Gjatë kësaj ekspedite, Esteban dyshohet se u vra nga Zunitë që takoi, ndërsa Marcos arriti të kthehej në Mexico City, ku raportoi se pa një nga qytetet e Cibolës nga larg. Megjithatë, ai nuk hyri në qytet, pasi kishte frikë se do të pësonte të njëjtin fat si Estebani.
Ekspedita e Koronados: Shtimi i përpjekjeve të kërkimit për shtatë qytetet
Duke besuar historinë e priftit, mëkëmbësi vendosi të porosiste një ekspeditë më të madhe vitin e ardhshëm, këtë herë nën udhëheqjen e pushtuesit Francisco Vázquez de Koronado. Prandaj, në shkurt 1940, Koronado udhëhoqi 350 ushtarë spanjollë dhe midis 900 dhe 1300 aleatë indigjenë në veri në kërkim të Shtatë Qyteteve. Kjo ekspeditë, e cila zgjati rreth dy vjet, ishte një dështim i plotë. Në vend që të gjenin qytete të mëdha me mure prej ari, Koronado dhe njerëzit e tij gjetën vetëm fshatra modeste indigjene me mure prej balte qerpiçi. Si rezultat, shumë burra, përfshirë vetë Koronadon, falimentuan kur ekspedita u kthye në Mexico City duarbosh.
Megjithëse Koronado dhe njerëzit e tij dështuan në kërkimin e tyre për të gjetur Shtatë qytetet e arit, ata nuk do të ktheheshin duarbosh. Udhëtimi i tyre i çoi ata nëpër shtetet moderne të Arizonës, Nju Meksikos, Teksasit dhe Kansasit, të cilat Koronado i pretendonte për Spanjën, duke penguar kështu fuqitë e tjera europiane që të përpiqeshin të kolonizonin jugperëndimin amerikan.
Megjithatë, Koronado u kthye në qeveri i zemëruar që nuk e kishte kthyer pasurinë që kishte premtuar. Koronado nuk ngriti kurrë një ekspeditë tjetër dhe vdiq duke besuar se kishte qenë një dështim i turpshëm.
Zbulimi arkeologjik: Zbulimi i artefakteve të ekspeditës së Koronados
Në vitin 2022, arkeologu me bazë në Arizona, Deni Seymour, pohoi zbulimin e objekteve të lidhura me ekspeditën e njohur spanjolle së Koronados të shekullit të 16-të, të udhëhequr nga Francisco Vázquez de Koronado. Gjetja, e vendosur në Santa Cruz County, Arizona, potencialisht riformëson narrativën që rrethon trajektoren historike të ekspeditës, duke vënë në dyshim rrugën e saktë që Koronado dhe grupi i tij morën për të arritur në Zuni pueblos. Seymour pretendon se zbulimi i saj dëshmon përtej çdo dyshimi se Koronado dhe ushtria e tij hynë në Arizona përgjatë lumit Santa Cruz përpara se të niseshin përfundimisht në lindje. Zbulimi ka ngritur pikëpyetje nëse vendi mund të klasifikohet si ‘vendbanimi i parë europian në SHBA’. Megjithatë, shumica e ekspertëve kanë mbetur skeptikë, duke u pajtuar me pikëpamjen e konsensusit./Ancient-origins – Syri.net
