Mazarine M. Pingeot, 49 vjeç, një profesoreshë dhe shkrimtare filozofie është vajza sekrete më e famshme në botë. Dikush në Paris – në Elysee dhe midis qarqeve të pushtetit – dinte për ekzistencën e saj, por pjesa tjetër e Francës nuk ishte në dijeni se i madhi Mitterrand presidenti i parë i majtë i Republikës së Pestë (nga 1981 deri në 1995 ), i martuar me Danielle Gouze dhe zyrtarisht babai i Jean-Christophe dhe Gilbert, kishte edhe një familje të dytë, të përbërë nga kuratorja e Musée d’Orsay, Anne Pingeot dhe një vajzë.
Pranë Kullës Eifel dhe miliona vizitorëve të saj, në një nga vendet më të dukshme të planetit, për shtatë vjet tre njerëz jetuan dhe e donin njëri-tjetrin, të strehuar nga bota, në një apartament shërbimi të vënë në dispozicion nga shteti francez.
Si ishte të shihje sërish banesën e fëmijërisë?
“Nuk e prisja, por shfrytëzova rastin e librit sepse kisha disa hesape për t’i zgjidhur me atë vend. Nuk më ka pëlqyer kurrë, e kam përdorur shpesh si gur prove për të zgjedhur të kundërtën. Me babanë dhe nënën time ishim të fshehur dhe të mbrojtur nga një portë në Bregun e Majtë, në perëndim të Parisit, dhe përkundrazi prej vitesh kam jetuar në Bregun e Djathtë, në Marais, në një katin përdhes të hapur për të gjithë.”
Pse vendosët të ktheheshit tani, mbi tridhjetë vjet më vonë?
“Ideja e botuesit ma hoqi barrën e përgjegjësisë, nuk kisha guxuar ta bëja kurrë më parë. Përfitova nga kushtet ideale: ata që jetojnë sot atje u larguan me dashamirësi, administratori më dha çelësat dhe për 24 orë munda të jetoja atje dhe ta vëzhgoja atë vend me një xham zmadhues, si një shkencëtar në një laborator, në rastin tim në kërkim të kujtimeve.”
Si ishte kjo shtëpi?
“Një vend akullnajor, ku magnetët me siguri nuk ishin ngjitur në frigorifer. Të gjitha apartamentet e shërbimit janë paksa të tilla, por në rastin tonë edhe më shumë sepse ne kurrë nuk bëmë një lëvizje të vërtetë, prindërit e mi mbajtën shtëpitë e tyre personale dhe ne vinim këtu fillimisht për dy ditë në javë, pastaj tre, pastaj katër, në fund shtatë, por nuk prekëm asgjë, nuk ndërruam mobiljet apo tapiceritë që unë e urreja.”
Pse u vendosët atje?
“Për arsye sigurie. Shtëpia e nënës sime, në rrugën Jacob, ishte shumë e vogël dhe e vështirë për t’u mbrojtur nga oficerët e shoqërimit. Kështu shkuam në rezidencën Alma. Por e kishim gjithmonë valixhen gati për të ikur. Ne kemi jetuar atje, por askush nuk e dinte dhe askush nuk duhet ta dinte.
Por aty mori formë familja juaj, me rituale dhe intimitet. Në libër ju tregoni për babain, kreun e shtetit François Mitterrand, i cili mban pilula në tryezën e shtratit ose lan dhëmbët, për nënën që mbyll derën për të bërë dush, për mbrëmjet para televizorit.
“Ka dy aspekte që ngatërrohen. Nga njëra anë, Alma ishte një vend jashtë hapësirës, jashtë gjeografisë së Parisit, me një lloj ekstraterritorialiteti; nga ana tjetër, sapo dera mbyllej, babi dhe unë luanim damë dhe shikonim lajmet së bashku. Një jetë normale, qoftë edhe pse e mbyllur në vetvete”.
Nuk keni pasur kurrë mysafirë?
“Kurrë, askush. Nuk ishte një shtëpi ku mund të kalonte një nga shokët e mi të shkollës dhe t’i binte telefonit, për shembull. Kur më kërkuan të kthehesha për të shkruar librin, nuk m’u kujtua as adresa, 11 quai Branly 75007, sepse nuk ia dhashë askujt. Unë kurrë nuk kam marrë apo shkruar një letër duke përdorur atë adresë.”
A binte telefoni?
“Po, por ishte kryeministri Michel Rocard, në mes të natës, që i njoftoi dorëheqjen babait tim, ose ndonjë lider botëror që telefononte në momente të çuditshme për ne, për shkak të zonës kohore. Nuk e mësova kurrë numrin e telefonit, nuk ia dhashë askujt. Unë ia kalova atë vetëm të dashurit tim të parë, të vetmit të cilit ia tregova se kush isha në të vërtetë. Në shtëpinë tonë telefonoi Xhorxh Bushi dhe dashurua ime e parë”.
E keni ndjerë ndonjëherë kënaqësinë e të jetuarit në një vend të mbrojtur, ju të tre kundër botës?
“Po, kur ishim të tre bashkë. Por kjo ndjenjë u zhduk kur mbeta vetëm në shtëpi. Pastaj kamari u zbraz dhe një ndjenjë e tmerrshme zbrazëtie pushtoi. Në ato momente ishte e vështirë”.
E ndjetë peshën e paradoksit? Vajza e burrit më të fuqishëm në Francë, por e padukshme?
“Gjithçka është paradoksale në këtë histori. Unë isha një vajzë e paligjshme e presidentit dhe në të njëjtën kohë më duhej herët a vonë të bëhesha trashëgimtarja e tij. E padukshme dhe më pas nën sytë e të gjithëve, kur më zbuluan”.
Si ishte babai juaj me ju?
“Shumë i butë, edhe pse me modesti të madhe. Ishte një brez ndryshe, më i përmbajtur. Unë ia tregoj dashurinë fëmijëve të mi gati duke i ngrënë, sot ne prindërit jemi më demonstrues për këto gjëra. Babait tim i pëlqente të shikonte ndeshje futbolli me ne, i ulur në divanin tonë me vija kuq e bardhë. Platini, Giresse, kombëtarja apo skuadra e Saint-Etienne… Ai acarohej dhe bërtiste në momentet më emocionale. Më pas rikthehej dhe na shpjegonte rregullat. Nëna ime herë pas here shikonte ekranin, por nuk interesohej. Ajo që i pëlqente ishte që të tre ishim pranë njëri-tjetrit”.
Dhe si ishit ju me babain në fëmijëri?
“Doja të isha e preferuara, gjë që ishte mjaft e lezetshme pasi isha fëmijë i vetëm. E preferuara jo në krahasim me vëllezërit që nuk i njihja, por në krahasim me çdo dashuri tjetër të mundshme, me një person tjetër, qoftë edhe imagjinar. Unë vazhdimisht e pyesja “kë do më shumë?”
Një vajzë jashtë martese nuk është një skenar aq i rrallë dhe as i paqëndrueshëm shoqëror tani. Sekreti juaj familjar varej nga epoka apo nga përgjegjësitë e babait tuaj?
“Të gjithë përbërësit për një zgjidhje të atij lloji ishin aty. Personaliteti i babait tim, i cili ishte shumë diskret për ndarjen mes jetës publike dhe private, dhe një epokë që e bëri të mundur. Dhe pastaj fuqia e babait tim i bëri të gjithë të mendoheshin dy herë përpara se ta mërzitnin. Kështu që sekreti u mbajt për një kohë të gjatë”.
Kjo ndarje midis publikut dhe privatit ra më 10 nëntor 1994, kur “Paris Match” publikoi në kopertinën e saj një foto tënden me babain, duke dalë nga restoranti Divellec në Invalides, dhe titullin “Mitterrand dhe vajza e tij, historia tronditëse e një jetë të dyfishtë”. Si e përjetuat atë moment?
“Fotografët pretenduan se më kishin bërë një nder, sikur të më kishin çliruar nga robëria, sikur të ishin samaritanë të mirë. Por deri atëherë e gjithë jeta ime ishte ndërtuar rreth sekretit. Dhe befas më tundën themelet. Nuk kisha më asgjë për të më mbështetur, sepse befas u bëra objekt i kuriozitetit të botës. Më duhej të mësohesha me situatën e re, por u desh kohë. Jam munduar të jem njeriu më normal i mundshëm”.
A ishe mësuar me sekretin?
“Isha aq e mësuar me të sa për mua ishte një refleks instinktiv. Në makinë askush nuk më pyeti, por kur mbërritëm në Alma u ula midis sediljeve, që të mos më shihte njeri. Në njëfarë kuptimi më pas, kur u bë e njohur ekzistenca ime, vazhdova të fshihesha, por jo për të njëjtat arsye. Pas asaj fotoje më duhej të mësoja t’i shpëtoja paparacëve dhe kuriozitetit të mediave.”
Ndoshta momenti i kuriozitetit më të madh global ishte ai i funeralit të babait, në Jarnac, më 11 janar 1996. Me atë imazh të humbur në histori, dy gratë Danielle dhe Anne dhe dy familjet u mblodhën rreth arkivolit. Si i përjetuat ato momente?
“Më dukej fantastike dhe në të njëjtën kohë e natyrshme që ishim të gjithë aty, të dy familjet. E natyrshme, në përputhje me jetën e babait tim dhe njerëzve që e donin, njerëz tolerantë që e pranuan situatën. Isha e lumtur që isha me vëllezërit e mi në atë moment”.
Dhe a ishit në dijeni të rëndësisë shoqërore të asaj ngjarjeje, kur familjet e gjera nuk ishin aq të përhapura dhe të pranuara?
“Sidomos më pas, sigurisht. Por aty-këtu… Kuptova se isha pjesë e një eventi të madh publik, i rëndësishëm edhe për familjet e tjera, ndoshta. Por në të njëjtën kohë për mua ishte një çështje intime dhe jo e vogël. E dija që bota po më shikonte dhe vëzhgonte, por mbi të gjitha po varrosnin babanë tim”.
Në vitin 2016 Gallimard publikoi letrat e mrekullueshme që babai yt i shkruante nënës, dashurisë së madhe të jetës së tij. Pastaj u bë edhe shfaqje në teatër. Çfarë efekti pati tek ty?
“Ishte pak e çuditshme. E bukur sepse vërteton se isha fryt i një dashurie të madhe. Por ajo histori e tyre madhështore më bëri edhe pak presion. Si adoleshente shpreson të takosh njeriun e jetës tënde, ëndërron të përjetosh një dashuri të jashtëzakonshme dhe të papërsëritshme. Prindërit e mi e vendosin standardin shumë lart”.
Pak vite më parë ti ndryshove emrin, duke shtuar më në fund atë të babait. Dhe libri është firmosur Mazarine M. Pingeot. Pse pas kaq kohe?
“As nuk e di saktësisht pse. Ndoshta është një shenjë e pranimit të gjithë historisë, një gjest qetësie. Më në fund regjistrohem në një linjë normale”.
Por ju nuk e përdorët mbiemrin e tij të plotë, Mitterrand, në libër. Vetëm të parin.
“Më dukej paksa e tepërt. Dhe pastaj më thërrisnin gjithmonë Madame Pingeot, në shkollë më thoshin “Pingeot”, kështu e kam ndërtuar veten tani. Me fillimin zgjodha një prani diskrete”.
Çfarë ka mbetur nga trashëgimia e babait?
“Më duket se kur përmendet François Mitterrand ka gjithmonë një formë respekti, e lidhur me dashurinë ose urrejtjen. Dëshmi se kujtimi i tij është ende shumë i gjallë. Kur takoj lexues në prezantime më afrohen shpesh njerëz që me lot në sy më flasin për fitoren e vitit 1981, të majtën në pushtet për herë të parë, shpresën në një botë më në fund gati për të ndryshuar”.
Dhe urrejtje? Pse?
“Çuditërisht e gjej atë veçanërisht në qarqe të caktuara të krahut të majtë. Problemi i zakonshëm i së majtës kush duhet të mbetet i pastër dhe në opozitë, sepse nëse shkon në qeveri akuzohet se i ka pis duart. Por përveç kësaj, dhe përveç disa njerëzve të djathtë që u larguan nga Franca në atë kohë, sepse ishin vërtet të bindur se për shkak të babait tim, tanket sovjetike do të mbërrinin në Champs Elysees, unë do të thoja që njerëzit zakonisht më shprehin një kujtim shumë emocionues”.
Babai juaj i dha fund një epoke? A ishte një burrë shteti i një niveli tjetër?
“Ai kishte një staturë tjetër, i ushqyer nga historia, kultura, letërsia, shkenca. Por nuk është faji i politikanëve të sotëm, babai im i përkiste një brezi që luftoi, që dëshmoi lindjen e Evropës… Në fund të fundit, politikanët janë shprehja e shoqërisë. Dhe ne kemi atë që meritojmë”.
/tiranapost
