Një krijesë e vogël që jetoi rreth gjysmë miliard vjet më parë është gjetur e ruajtur pothuajse në mënyrë perfekte. Mbetjet e larvës, e cila është sa një farë lulekuqeje, u zbuluan në Kinë me organet e saj të brendshme pothuajse të paprekura. Larva, e quajtur Youti yuanshi, daton 520 milionë vjet më parë, rreth kohës kur një shumëllojshmëri e gjerë e jetës filloi të shfaqej në Tokë, duke përfshirë shumë grupe të rëndësishme kafshësh që jetojnë sot.
Ekipi tha se kjo krijesë e lashtë siguron të dhëna kryesore se si artropodët modernë – një grup kafshësh që përfshin insekte, merimangat, gaforret dhe centipedat – evoluan nga paraardhësit e ngjashëm me krimbat. Dr. Martin Smith nga Universiteti i Durhamit në Mbretërinë e Bashkuar e quajti gjetjen diçka të veçantë, duke thënë se shanset për të zbuluar fosilet e krijesave të vogla dhe të brishta janë zakonisht praktikisht zero.
Çfarë zbuluan skanimet
Megjithëse kampioni ishte i vogël, shkencëtarët e Universitetit të Durhamit ishin në gjendje të krijonin imazhe 3D duke përdorur teknika të avancuara skanimi në objektin Diamond Light Source në Oxfordshire. Skanimet e larvës, që mendohet të jetë një nga paraardhësit më të hershëm të artropodëve, kanë zbuluar disa organe të brendshme nën lëkurë që kanë arritur të mbijetojnë për gjysmë miliardë vjet.
Këto përfshinin pjesë të trurit, gjëndrat tretëse, një sistem primitiv të qarkullimit të gjakut dhe gjurmë nervash në këmbët dhe sytë e larvës. Dr. Smith, i cili drejtoi hulumtimin, tha: “Kur ëndërroja për fosilin që do të doja më shumë të zbuloja, gjithmonë kam menduar për një larvë artropodi, sepse të dhënat e zhvillimit janë kaq të rëndësishme për të kuptuar evolucionin e tyre. Por larvat janë aq të vogla dhe të brishta sa që shanset për të gjetur një fosil janë praktikisht zero – ose kështu mendoja unë.”
Shkencëtarët thanë se kjo larvë e lashtë ndihmon për të hedhur dritë mbi hapat evolucionar që do të kishin kaluar krijesat e thjeshta si krimba për t’u shndërruar në artropodë me struktura komplekse trupore që shohim sot, si fluturat, brumbujt dhe centipedat. Duke analizuar rajonin e trurit të larvave, studiuesit gjetën një strukturë primitive të njohur si prototru – një pararendës i trurit më të avancuar të artropodëve.
Niveli i kompleksitetit të anatomisë tregon se këta të afërm të hershëm të artropodëve ishin shumë më të avancuar sesa mendohej më parë, thanë studiuesit.
