Personat manipulues vuajnë dhe i bëjnë të tjerët të vuajnë. Për shkak të mënyrës së tyre të të qenit, nuk është aspak e lehtë të jetosh me ta. Për më tepër, në praninë e tyre, mund të bëhet shumë e vështirë të ndihesh mirë.
Përcaktimi i modus operandi-t të tyre është i lehtë; përkundrazi, të kuptuarit e mekanizmave të personalitetit të tyre është një detyrë shumë më komplekse. Ndoshta fusha e parë që mund të përmirësojmë është aftësia jonë për të njohur njerëzit manipulues. Në këtë mënyrë, ne mund të mbrojmë veten dhe të ndihmojmë të tjerët.
Karakteristikat kryesore të njerëzve manipulues:
1- Narcisizmi
Narcizmi karakterizohet nga një dashuri e tepruar për veten. Njerëzit narcisiztë besojnë se janë më të mirë se të tjerët. Ky mendim mbahet në sajë të strategjive të ndryshme, si për shembull duke konsideruar vetëm krahasimet nga të cilat përfitojnë dhe nga të cilat dalin me avantazh. Sikur nga një gotë gjysmë e mbushur ose gjysmë bosh, ata u lënë gjithmonë të tjerëve pjesën e zbrazët.
Dialogu është një nga kontekstet në të cilat është më e lehtë të njihet ky lloj personi. Në vend që të interesohen për atë që bashkëbiseduesi do t’u thotë, ata e injorojnë atë dhe merakosen vetëm për atë që kanë vetë për të thënë. Në shumicën e rasteve, bashkëbiseduesit nuk ndihen të dëgjuar.
Nga ana tjetër, njerëzit manipulues besojnë se kanë një jetë emocionale. Kur flisni me ta, ata ndoshta do të tregojnë për veprat e tyre të mëdha. Edhe pse vetëm narcisizmi nuk është një simptomë e këtij tipi personaliteti, së bashku me të tjerët mund të jetë shumë zbulues.
2- Makiavelizmi
Makiavelizmi është një tipar personaliteti që lidhet me tendencën për t’i trajtuar të tjerët sikur të ishin mjete dhe jo si qëllime. Të mos bëjnë dikë të vuajë, për shembull, do të jetë gjithmonë një qëllim dytësor kur krahasohet me mundësinë për të përparuar drejt qëllimeve që i kanë vendosur vetes. Për këtë arsye, ata shpesh përdorin strategji të tilla si gënjeshtra apo shantazhi emocional.
Në prani të një personi të tillë, është e zakonshme të ndjehet se po vepron kundër vullnetit të tij. Në përgjithësi, na ka bindur që të sillemi në një mënyrë të caktuar. Në planin afatgjatë, kjo e përkeqëson marrëdhënien dhe e bën atë sipërfaqësore.
3- Nevoja për t’u ndjerë superiorë
Njerëzit manipulues nuk mund të durojnë askënd të bjerë në sy. Për këtë arsye do të bëjnë gjithçka që të jenë gjithmonë në qendër të vëmendjes. Nëse është e nevojshme, ata nuk do të mendojnë dy herë për ta bërë tjetrin të ndihet keq, vetëm për të rënë më shumë në sy.
Për shembull, nuk është e pazakontë t’i dëgjosh ata të kritikojnë të tjerët në mënyrë të fshehtë. Në planin afatgjatë, kjo mund t’i bëjë njerëzit të pasigurt kur duhet të ndërveprojnë me një manipulues.
Nga ana tjetër, nëse mendojnë se në një grup dikush ua vjedh rëndësinë, manipuluesit priren të ndihen keq. Për shkak të kësaj, ata do të bëjnë gjithçka që duhet për të tërhequr sërish vëmendjen nga të tjerët. Ata do të tregojnë një histori, do të flasin me një ton më të lartë, do të pengojnë fizikisht, etj.
4- Zilia
Një tipar tjetër kryesor i njerëzve manipulues është se ata nuk mund të durojnë që të tjerët të kenë sukses aty ku vetë nuk ia kanë dalë. Kjo ka të bëjë me nevojën për të qenë superiorë, por shkon përtej kësaj.
Kur një mik arrin diçka, gjëja normale do të ishte të gëzoheshe për të dhe ta përgëzoje. Një person manipulues, nga ana tjetër, do të ndiejë shumë zemërim kur të shohë se dikush ia ka arritur qëllimit. Për këtë arsye, ai nuk do të mendojë dy herë për ta kritikuar, për të minimizuar rëndësinë e asaj që ka ndodhur, për t’u larguar prej tij, etj.
Të jetosh me një person manipulues mund të jetë vërtet e vështirë. Në përgjithësi, marrëdhëniet e tyre me të tjerët janë toksike; niveli i keqardhjes do të varet nga sa të theksuara janë këto sjellje.
Në prani të një individi të tillë, ka vetëm dy sjellje të mundshme: pranoje atë dhe përpiqu të minimizosh dëmin ose të ndërpresësh marrëdhënien fare. Të dyja opsionet janë krejtësisht të zbatueshme, por ju duhet të kuptoni se çfarë po ndodh në të vërtetë në mënyrë që të merrni vendimin e duhur.
Gjëja më e rëndësishme është të dini se si të vendosni kufij të caktuar. Nëse dikush po ju manipulon ose ju bën të vuani për t’ju mposhtur dhe pohuar veten, a ia vlen vërtet ta lini të qëndrojë në jetën tuaj? / bota.al
