Qindra kilometra ajër mbulojnë Tokën. Kufiri mes atmosferës së Tokës dhe hapësirës së jashtme, linja Karman, është rreth 100 kilometra mbi sipërfaqen e planetit. Sidoqoftë, rreth 99.9% e masës së atmosferës së Tokës ndodhet nën një lartësi prej 48 km, sipas Anthony Broccoli-t, një profesor i shkencës atmosferike në Universitetin Rutgers.
Ajri është më i lehtë se trupi ynë, por të gjitha ato kilometra ajër në atmosferë përbëjnë një peshë të madhe. “Masa totale e atmosferës së Tokës është 5.1 miliardë kilogramë,” tha Broccoli për Live Science. Kur bëhet fjalë për një kolonë cilindrike ajri me diametër 0.3 metra, “masa e saj është 754 kilogramë,” tha ai.
Pse pra nuk shtypemi nga atmosfera e Tokës?
Pjesërisht, kjo ndodh për shkak të shpërndarjes së presionit. Ajri rrjedh rreth trupit tuaj. Në fund të fundit, presioni i ajrit “ushtrohet njëtrajtshëm mbi të gjitha pjesët e trupit të një personi, nuk është vetëm një forcë që vepron poshtë,” tha Broccoli.
Megjithatë, presioni që atmosfera ushton njëtrajtshëm mbi trupat tanë nuk është i parëndësishëm. Ai arrin rreth 1 kilogram për centimetër katror, afërsisht pesha e një topi të madh bowling-u, vuri në dukje Broccoli.
Ne nuk shtypemi nga presioni i ajrit sepse “trupat tanë janë zhvilluar me kalimin e kohës për të duruar presionet,” tha Michael Wood, kreu dhe profesor i shkencave të kuantitative në Universitetin Canisius në Buffalo, New York. Broccoli shtoi se “ajri brenda trupave tona është në presion praktikisht të njëjtë që shtyn jashtë, duke bërë që forcat e presionit të balancohen.”
Ky balancim i forcave ndodh vetëm nëse ajri mund të arrijë në të gjitha anët e trupit tuaj. Nëse shtyni dorën tuaj kundër gojës së një pastruesi vakuumi dhe e lejoni atë të thithë gjithë ajrin që ishte duke shtypur lëkurën tuaj, forca që dora juaj do të ndiejë është pesha e ajrit që shtyp kundër tubit të vakumit, shpjegoi Christopher Baird, profesor i asociuar i fizikës në Universitetin West Texas A&M, në një postim në blog.
Ajri bëhet më i hollë ndërsa ngjitesh lart në lartësi, kështu që presioni atmosferik zvogëlohet me lartësinë gjithashtu, tha Wood. Kjo është arsyeja pse veshët tuaj mund të ndiejnë një “shpërthim” në avion gjatë ngritjeve dhe zbritjeve, mund të marrë disa kohë deri sa presioni i ajrit brenda trupit të përputhet me presionin e ajrit jashtë, dhe ndjesia e shpërthimit ndodh kur presioni i ajrit në anët e daulles së veshit përfundimisht barazohet, sipas Shoqatës Amerikane të Otolaringologjisë–Fondacioni i Kirurgjisë së Kokës dhe Qafës.
Ky presion i brendshëm nga trupat tanë “është një nga arsyet pse nuk mund të udhëtojmë në hapësirën e jashtme pa një kostum hapësire,” tha Wood për Live Science. “Presioni në hapësirë është praktikisht zero. Pa presionin e ajrit që shtyp mbi trupin e njeriut, presioni i brendshëm brenda trupit do ta bënte trupin të fryhej si një balonë derisa presioni të lirohej.” / Live Science – Syri.net
