Mosbesimi ndaj ujit të rubinetit ka bërë që uji i ambalazhuar të kthehet në një produkt global, edhe në vende ku furnizimet publike janë ndër më të kontrolluarat. Marketingu e paraqet si më të pastër dhe më të shëndetshëm, por provat shkencore tregojnë se kjo nuk është gjithmonë e vërtetë.
Studime të viteve të fundit kanë zbuluar se uji në shishe shpesh përmban baktere, mikroplastikë dhe kimikate që rrjedhin nga vetë plastika. Një studim i vitit 2025 gjeti nivele të larta ndotjeje bakteriale në bidonë të rimbushshëm dhe shishe plastike. Në shumë vende, uji i rubinetit kontrollohet më rreptë se ai i shisheve: furnizimet publike testohen çdo ditë për baktere, metale të rënda dhe pesticide, ndërsa prodhuesit e ujit në shishe testohen më rrallë dhe nuk detyrohen të publikojnë të dhëna të detajuara.
Kërkimet kanë zbuluar se disa produkte të ujit në shishe përmbajnë dhjetëra mijëra grimca mikroplastike për litër. Këto grimca lidhen me inflamacion, çrregullime hormonale dhe akumulim të mundshëm në organe. Plastika e shisheve mund të lëshojë substanca si antimon, ftalate dhe bisfenole (BPS, BPF), veçanërisht kur ekspozohet ndaj nxehtësisë. Këto komponime mund të veprojnë si disruptorë endokrinë, të lidhur me probleme të fertilitetit dhe metabolizmit. Edhe pse nivelet në shishe janë të ulëta, shkencëtarët shqetësohen për efektet e ekspozimit të vazhdueshëm.
Uji i ambalazhuar nuk është steril. Pasi hapet, mikroorganizmat shumohen shpejt, sidomos në shishe të harruara në makina të ngrohta. Ripërdorimi i shisheve njëpërdorimshe shton edhe më shumë rrezikun bakterial.
Nga ana tjetër, uji i rubinetit shpesh përmban minerale të dobishme dhe në disa vende edhe fluor për parandalimin e kariesit. Fëmijët që pijnë kryesisht ujë në shishe raportojnë norma më të larta të prishjes së dhëmbëve.
Nga ana mjedisore, ndikimi është i madh: blihen rreth një milion shishe plastike çdo minutë. Prodhimi i një litri uji të ambalazhuar kërkon deri në 2000 herë më shumë energji se furnizimi i një litri uji të rubinetit dhe gjeneron rreth 80 gramë CO₂.
Në një botë ku ndryshimet klimatike, ndotja dhe rritja e popullsisë po rrisin presionin mbi burimet ujore, zgjidhjet alternative po bëhen thelbësore. Pajisje të decentralizuara si Solar2Water, që prodhon ujë të pijshëm nga ajri duke përdorur energji diellore, mund të ulin varësinë nga plastika dhe të përmirësojnë aksesin në ujë të sigurt.
Uji në shishe mbetet i domosdoshëm në emergjenca, por në shumicën e vendeve të zhvilluara nuk është më i sigurt se uji i rubinetit. Në një periudhë ndryshimesh të mëdha, dallimi real midis këtyre dy burimeve është më i rëndësishëm se kurrë. / Medicalxpress – Syri.net


