2
Stina e verës dhe temperaturat e larta mund të ndikojnë në mënyra të ndryshme te njerëzit që vuajnë nga depresioni dhe sëmundjet mendore.
Ndërsa shumëkush përjeton përmirësim të humorit gjatë verës për shkak të dritës më të madhe dhe aktivitetit fizik, për disa persona – sidomos ata me çrregullime mendore të caktuara – vera mund të ketë një ndikim negativ. Ja disa mënyra se si ndikon:1. Çrregullimi afektiv sezonal (Summer SAD)Zakonisht, depresioni sezonal lidhet me dimrin, por ekziston edhe një formë më e rrallë që ndodh në verë, e njohur si verë SAD (Seasonal Affective Disorder – Summer Type). Simptomat përfshijnë:
• Ankth të shtuar
• Pagjumësi
• Humbje oreksi
• Humbje peshe
• Ndjeshmëri dhe irritimKjo lidhet me ndryshimet në ciklin cirkadian dhe ekspozimin e zgjatur ndaj dritës.2. Temperatura e lartë dhe stresi fizikI nxehti ekstrem mund të shkaktojë:
• Irritim dhe nervozizëm
• Reduktim të gjumit (temperaturat e larta e vështirësojnë gjumin)
• Lodhje, e cila ndikon negativisht në shëndetin mendor
• Dehidratim, i cili ndikon në humor dhe përqendrimKëto faktorë mund të përkeqësojnë depresionin dhe ankthin.3. Ndryshimet në rutinë dhe presioni social
• Vera shpesh sjell ndryshime në rutinë, udhëtime, ose pushime që mund të jenë stresuese për disa njerëz me çrregullime mendore.
• Ekziston edhe një presion social për të qenë “i lumtur” apo aktiv në verë, gjë që mund të shkaktojë ndjenja të fajit ose pamjaftueshmërisë te ata që ndihen ndryshe.4. Ndikimi te çrregullime të tjera mendore
• Çrregullimi bipolar: Dielli i tepërt dhe gjumi i pamjaftueshëm mund të shkaktojnë mani ose hipomani te disa persona.
• Skizofrenia dhe çrregullime të tjera psikotike: Studimet kanë treguar një shtim të shtrimeve në spitale gjatë muajve të verës për pacientët me këto sëmundje.
• Ankthi: I nxehti mund të shtojë ndjesinë e rrahjeve të zemrës ose djersitjen, të cilat shpesh ngatërrohen me sulme paniku.5. Medikamentet psikiatrike dhe rreziku nga nxehtësiaDisa ilaçe psikiatrike (si antipsikotikët) mund të:
• Ulë tolerancën ndaj të nxehtit
• Ndikojnë në mekanizmin e djersitjes
• Shtojnë rrezikun për goditje nga nxehtësia (heatstroke)Kjo i bën disa pacientë më të ndjeshëm në verë.Çfarë mund të bëhet?
• Të mbahet një rutinë e qëndrueshme: gjumë, ushqim dhe aktivitet fizik.
• Të qëndrohet në ambiente të freskëta dhe me hije.
• Të pihet ujë rregullisht.
• Të shmanget alkooli dhe kafeina në të nxehtë.
• Të konsultoheni me mjekun nëse simptomat përkeqësohen në verë – ndoshta ka nevojë për rregullim të trajtimit
