Ngrënia e niveleve më të larta të ushqimit ultra të përpunuar mund të shkurtojë jetëgjatësinë me më shumë se 10%, sipas një studimi të ri me mbi 500.000 njerëz, të cilët studiuesit i ndoqën për gati tre dekada.
Rreziku shkoi në 15% për burrat dhe 14% për gratë, tha autorja kryesore e studimit Erikka Loftfield.
“Pijet freskuese dietike ishin kontribuesi kryesor i konsumit të ushqimit ultra të përpunuar. Në vend të dytë ishin pijet e gazuara me sheqer”, tha Loftfield.
Drithërat e rafinuara si buka e përpunuar dhe produktet e pjekura renditen më pas në popullaritet, zbuloi studimi.
“Ky është një studim tjetër i madh dhe me kohëzgjatje të grupit që konfirmon lidhjen midis marrjes së UPF (ushqim ultra të përpunuar) dhe vdekshmërisë nga të gjitha shkaqet, veçanërisht nga sëmundjet kardiovaskulare dhe diabeti i tipit 2,” tha Carlos Monteiro, profesor i të ushqyerit dhe shëndetit publik.
Studimi paraprak, i paraqitur të dielën në takimin vjetor të Shoqatës Amerikane për Ushqyerjen në Çikago, analizoi të dhënat dietike të mbledhura në vitin 1995 nga afro 541.000 amerikanë të moshës 50 deri në 71 vjeç, të cilët po merrnin pjesë në Institutin Kombëtar të Shëndetit të SHBA-së.
Studiuesit i lidhën të dhënat dietike me shkallën e vdekjeve gjatë 20 deri në 30 viteve të ardhshme. Krahasuar me ata në 10% të konsumit të ushqimit ultra të përpunuar, njerëzit që hanin ushqimin më të përpunuar kishin më shumë gjasa të vdisnin nga sëmundjet e zemrës ose diabeti, sipas studimit. Megjithatë, ndryshe nga studimet e tjera , studiuesit nuk gjetën rritje të vdekjeve të lidhura me kancerin. Disa ushqime ultra të përpunuara mbartnin më shumë rrezik se të tjerët, tha Loftfield: “Mishi dhe pijet joalkoolike të përpunuara janë të lidhura më fort me rrezikun e vdekshmërisë”.
Pijet dietike konsiderohen si ushqim ultra i përpunuar sepse ato përmbajnë ëmbëlsues artificialë si aspartam, kalium acesulfame dhe stevia , dhe aditivë shtesë që nuk gjenden në ushqime të plota. Pijet dietike janë lidhur me një rrezik më të lartë të vdekjes së hershme nga sëmundjet kardiovaskulare, si dhe me shfaqjen e demencës, diabetit të tipit 2 , obezitetit, goditje në tru dhe sindroma metabolike, të cilat mund të çojnë në sëmundje të zemrës dhe diabet.
Udhëzimet dietike të SHBA për amerikanët rekomandojnë tashmë kufizimin e pijeve të ëmbla me sheqer, të cilat janë lidhur me vdekjen e parakohshme dhe zhvillimin e sëmundjeve kronike. Një studim i marsit 2019 zbuloi se gratë që pinin më shumë se dy racione në ditë pije me sheqer – të përcaktuara si një gotë standarde, shishe ose kanaçe – kishin një rrezik 63% më të lartë të vdekjes.
Mishrat e përpunuar si proshuta, hot dogët, salsiçet, gjithashtu nuk rekomandohen. Studimet kanë lidhur mishin e kuq dhe të përpunuar me kancerin e zorrëve dhe stomakut , sëmundjet e zemrës, diabetin dhe vdekjen e hershme nga çdo shkak.
“Dëshmitë nga ky studim i ri tregojnë se mishi i përpunuar mund të jetë një nga ushqimet më të pashëndetshme, por njerëzit nuk priren t’i shohin proshutën ose copëzat e pulës si ushqim ultra të përpunuar,” tha Rosie Green, profesoreshë e mjedisit dhe ushqimit./ CNN
/rtsh.al/
