Një studim i ri sugjeron se jetëgjatësia mund të parashikohet duke përdorur një mostër të thjeshtë goje. Shkencëtarët kanë zhvilluar një mjet të quajtur CheekAge që analizon qelizat nga brenda faqes për të vlerësuar rrezikun e vdekjes së një personi. Testi mbështetet në shënuesit epigjenetikë, ndryshime kimike në ADN-së që pasqyrojnë faktorët e stilit të jetesës si stresi, pirja e duhanit dhe dieta e dobët. Këta faktorë lënë “gjurma” në gjenom, të cilat mund të maten për të vlerësuar plakjen biologjike.
Gjatë dekadës së fundit, studiuesit kanë krijuar “orë epigjenetike” të ndryshme të bazuara në metilimin e ADN-së, që pasqyron sesi faktorët mjedisorë përshpejtojnë plakjen. Shumica e këtyre orëve janë mbështetur në mostrat e gjakut, të cilat mund të jenë invazive dhe stresuese për pacientët. Megjithatë, CheekAge ofron një metodë më të thjeshtë, joinvazive duke përdorur qelizat e faqeve, duke e bërë më të lehtë mbledhjen e të dhënave.
Sipas studimit të botuar në “Frontiers in Aging”, CheekAge ka treguar të jetë efektiv në parashikimin e rrezikut të vdekshmërisë. Studiuesit në Universitetin e Edinburgut testuan orën në të dhënat e mbi 1500 njerëzve, të lindur midis 1921 dhe 1936, të cilët kishin qenë pjesë e studimit Lothian Birth Cohorts. Ata zbuluan se CheekAge lidhej ndjeshëm me rrezikun e vdekjes, edhe kur të dhënat epigjenetike vinin nga inde të tjera si gjaku.
Për çdo rritje të devijimit standard në CheekAge, rreziku i vdekjes u rrit me 21%. Kjo tregon se CheekAge është një shënues i besueshëm për rrezikun e vdekshmërisë tek të moshuarit. Është interesante se ai gjithashtu funksionon në inde të ndryshme, duke sugjeruar që një mostër thjeshtë e faqeve mund të përdoret për të studiuar më gjerësisht plakjen dhe rezultatet e lidhura me shëndetin.
Ekipi hulumtues identifikoi gjene specifike pranë vendeve të metilimit që janë të lidhura me vdekshmërinë. Këto përfshijnë PDZRN4, një shtypës i mundshëm i tumorit dhe ALPK2, i cili lidhet me kancerin dhe shëndetin e zemrës. Gjene të tjera të identifikuara lidhen me sëmundje si kanceri, osteoporoza dhe sindroma metabolike.
Ndërsa CheekAge ka shfaqur premisa për parashikimin e jetëgjatësisë, nevojiten studime të mëtejshme për të eksploruar potencialin e saj. Studiuesit shpresojnë të hetojnë nëse ajo mund të parashikojë gjithashtu fillimin e sëmundjeve të lidhura me moshën dhe të masë gjatësinë e “hapësirës së shëndetit” të një personi – periudhën e jetës pa sëmundje kronike. / Talker News – Syri.net
