Të rinjtë që shfletojnë Instagramin duhet të përballen çdo ditë me një përmbledhje të fytyrave dhe trupave të përsosur, imazhe të manipuluara që ndjekin modele joreale dhe të paarritshme të bukurisë. Dhe nëse tendenca është të dukemi të patëmeta, rrjetet sociale luajnë rolin e tyre duke ofruar të ashtuquajturat “filtra”: efekte grafike që modifikojnë fotografinë reale duke “përmirësuar” estetikën dhe madje duke modifikuar tipare dalluese të fytyrës që mund të mos jenë në përputhje me standardet ideale të bukurisë.
Adoleshentët (dhe të tjerët) që kanë një profil social shpesh preferojnë identitetin e tyre dixhital ndaj atij real, në një masë të tillë që është shpikur një term i ri: “Snapchat Dysmorphia”, ose tendenca për t’iu drejtuar kirurgjisë estetike ndërkohë që ngjasojnë me imazhin e modifikuar nga filtrat.
Në fund të fundit, rrjetet sociale janë kthyer në një skenë të vërtetë ku mund të “performosh”, duke treguar pjesën më të mirë të vetes. Ne e ndërtojmë “egon” tonë sipas një ideje të përsosmërisë së perceptuar sepse shpërblehemi me sinjale të këndshme si pëlqime, zemra dhe njoftime të ndryshme, duke i ngatërruar ato me të vërtetën. Në realitet është një popullaritet i rremë, i brishtë dhe afatshkurtër që lë një ndjenjë edhe më të madhe të zbrazëtisë.
Në fakt, çdo ditë ne bombardohemi me postime nga njerëz në dukje të lumtur, që ndoshta udhëtojnë në vendet më të bukura të botës, me fraza motivuese nga individë që pretendojnë se u japin mësime të tjerëve duke u shfaqur si shembuj për t’u ndjekur. Shfaqja e vazhdueshme e bukurisë dhe e lumturisë e prish realitetin dhe çon në një imazh të shtrembëruar. Për më tepër, krahasimi i vazhdueshëm me këto modele perfekte nxit qëndrime konkurruese, duke ulur vetëvlerësimin dhe duke rritur ndjenjën e viktimizimit.
Perceptimi i kënaqësisë momentale të dhënë nga një pëlqim ose një koment i marrë aktivizon një varësi të vërtetë, veçanërisht në persona më vulnerabël siç janë adoleshentët. Në fakt, të ndihesh i kërkuar dhe i vlerësuar pas publikimit të një postimi ka një pasojë të drejtpërdrejtë në ndjenjën e zbrazëtisë dhe vetmisë që ndien kur ky konfirmim nuk ekziston. Kjo nuk bën gjë tjetër veçse gjeneron nevojën për të provuar sërish me çdo kusht atë ndjenjë kënaqësie personale dhe për të ripostuar diçka tjetër po aq magjepsëse, që mund t’u pëlqejë të tjerëve.
Një rrjet social më i ndërgjegjshëm dhe më “human”.
Pyetja është: çfarë mund të bëhet? Thuhet se herët a vonë ne do të përshtatemi dhe do të mësojmë të jetojmë me këto pajisje ashtu si kemi bërë me çdo gjë tjetër. Derisa kompanitë dhe institucionet dixhitale të zbatojnë një ndryshim të vërtetë, duke projektuar një teknologji më humane që nuk ka qëllimin e vetëm për t’i mbajtur përdoruesit të mbërthyer pas një ekrani për të marrë fitime, do të jetë e nevojshme që me të vërtetë të ndërgjegjësohemi se si funksionojnë këto mjete, rreziqet që ato sjellin së bashku me dobinë e padiskutueshme.
Në fakt, duke qenë se demonizimi i këtyre platformave ose ndalimi i përdorimit të tyre nuk do të zgjidhte shumë, ajo që mund të bëjmë është t’i drejtojmë adoleshentët drejt të menduarit të pavarur, duke promovuar një ndryshim të vërtetë kulturor për t’i edukuar ata që të përdorin mediat sociale në mënyrë të sigurt.
Për më tepër, ne krijojmë marrëdhënie solide familjare, duke ofruar një sistem vlerash të ndryshme nga pamja dhe popullariteti. Le t’u kujtojmë fëmijëve se ajo që ka rëndësi është përmbajtja jo sipërfaqja, le t’i inkurajojmë ata të jenë vetvetja, pavarësisht nga gjykimet e të tjerëve.
Të organizojmë bashkë me ta momente kur telefoni nuk nevojitet. Ndoshta, larg rrjeteve sociale, do të kuptojnë se jashtë atij ekrani ka një jetë pa filtra, të papërsosur dhe plot të meta të mrekullueshme, të cilat na bashkojnë vërtet. Dhe le të japim një shembull të mirë për ta ndërsa përpiqemi t’i ndryshojmë gjërat. / bota.al