Ndërsa njerëzit e kanë ngrohur planetin duke djegur lëndë djegëse fosile, më pak e kuptojnë se kjo gjithashtu shkakton ftohje globale. Ndotja e ajrit nga lëndët djegëse fosile krijon grimca të vogla që reflektojnë dritën e diellit dhe formojnë re, duke hedhur hije mbi planetin. Që nga vitet 1980, këto grimca kanë kompensuar 40-80% të ngrohjes së gazit serrë. Megjithatë, ndërsa ndotja zvogëlohet për shkak të rregulloreve të reja, ky efekt ftohës zvogëlohet, duke çuar potencialisht në temperatura më të ngrohta.
Pjesa më e madhe e ftohjes vjen nga aerosolet e squfurit, të cilat reflektojnë dritën e diellit dhe ndriçojnë retë. Dyoksidi i squfurit nga djegia e qymyrit dhe naftës është i dëmshëm, duke shkaktuar probleme të frymëmarrjes dhe duke kontribuuar në miliona vdekje. Përpjekjet për të reduktuar ndotjen e squfurit kanë qenë të rëndësishme, me Kinën që ka ulur emetimet me 70% që nga viti 2005 dhe rregullat ndërkombëtare të transportit detar kanë ulur emetimet me 80%.
Këto reduktime kanë shpëtuar jetë por edhe kanë rritur temperaturat globale. Shkencëtarët vlerësojnë se ndryshimet në aerosolet nga rregulli i ri i transportit mund të kontribuojnë ndërmjet 0,05 dhe 0,2 gradë Celsius në ngrohje gjatë dekadave të ardhshme. Disa studiues sugjerojnë se këto ndryshime mund të kenë kontribuuar në nxehtësinë rekord të kohëve të fundit dhe se aerosolët mund të kenë maskuar më shumë nxehtësi sesa mendohej më parë.
Aktualisht, Paneli Ndërqeveritar i OKB-së për Ndryshimet Klimatike vlerëson se aerosolët po maskojnë rreth 0.5 gradë Celsius të ngrohjes globale. Kjo vlerë mund të jetë deri në 1 gradë ose deri në 0,2 gradë. Dallimi mund të përcaktojë nëse bota i përmbush objektivat e saj klimatike sipas marrëveshjes së Parisit të vitit 2015 për të mbajtur ngrohjen nën 2 gradë Celsius (3.6 gradë Fahrenheit).
Asnjë shkencëtar nuk mbështet ndalimin e përpjekjeve për pastrimin e aerosolit për shkak të numrit të lartë të vdekjeve nga ndotja e ajrit. Megjithatë, studiuesit shqetësohen se pastrimi i ndotjes së ajrit pa reduktuar përdorimin e karburanteve fosile mund të çojë në ngrohje më të madhe dhe më të shpejtë. Ulja e emetimeve të metanit mund të ndihmojë në kompensimin e efekteve të rënies së aerosolëve.
Mbeten shumë pyetje shkencore dhe derisa të marrin përgjigje, bota nuk do ta dijë saktësisht se sa ngrohje do të demaskojnë aerosolët në rënie./WashingtonPost-Syri.Net/
