Kur në fillim të gushtit mbërritën njoftimet e para nga Prishtina se së shpejti do të fillonte qarkullimi i automjeteve në urën e Ibros, përfaqësuesit e KFOR -it, EULEX-it, BE-së, si dhe të gjithë diplomatët perëndimorë të udhëhequr nga ambasadori amerikan Jeffrey Hovenier, menjëherë e kundërshtuan atë. Mirëpo, kjo nuk e pengoi Kurtin dhe bashkëpunëtorët e tij që të vazhdojnë praktikisht të “caktojnë” hapjen e urës, derisa kreu i CIA-s zbarkoi në Prishtinë.
Sipas medias serbe “Blic”, që pas ardhjes së tij ka patur vetëm heshtje. Aleksandar Popov, drejtor i Qendrës për Rajonalizëm, thotë se Amerika përdori “artileri të rëndë” me ardhjen e Burns në Ballkanin Perëndimor. “Sikur Burns të vinte vetëm për të pirë verë dhe pastaj të shëtiste rrugëve të Prishtinës, mendoj se efekti do të ishte i njëjtë. Të gjithë lojtarët kryesorë në rajon e kanë mbyllur gojën dhe janë bërë “mace të vogla”. “Vizita e Burns pati një rezultat të ngjashëm me ardhjen e Richard Holbrooke dhe “Holbrooking” të tij të famshëm” thotë Popov. “Amerika ka potencialin për të qetësuar banditët në rajon”, tha ai.
Sipas tij ka diçka që e shqetëson pas largimit të Burns. “Amerika sigurisht që ka potencialin dhe fuqinë për të qetësuar “të paligjshmit” në rajon, por nuk i përdor. Natyrisht , Uashingtoni ka mjaft të panjohura në formën e luftës në Ukrainë dhe Izrael për të lejuar një tjetër të panjohur në ekuacionin në Ballkanin Perëndimor. SHBA-të nuk duan të ndodhë asgjë në rajon që do ta largonte vëmendjen nga luftërat me të cilat tashmë duhet të përballet”, vlerëson Popov.
Lëvizjet e SHBA
Ai beson se “Amerika nuk i ka përdorur të gjitha mjetet sipas Kurtit”. “Të gjithë thonë se SHBA-të e kanë zëvendësuar një herë Kurtin, që ai të kthehet edhe më i fortë. Unë nuk jam dakord me këtë. Sikur Uashingtoni të kishte thënë që në fillim se Kurti nuk e kishte mbështetjen e tij morale, financiare apo politike, sigurisht që Kurti nuk do t’i fitonte zgjedhjet, e jo këtë, do ta shohim, do t’i vendosim sanksione Prishtinës dhe të ngjashme”, thotë Popov.
Drejtori i Qendrës për Rajonalizëm shton se situata në lidhje me urën në Ibër është eskaluar deri në kufi. “Kjo ishte pika e fundit, e cila e detyroi Burns të reagonte dhe të vinte në Prishtinë. Hapja e asaj ure është një rrezik i madh për sigurinë dhe sigurisht që do të vihet në akt reklamimi deri në një njoftim tjetër”, përfundon Popov.
Papritmas nuk ka plane
Dhe Petrit Selimi, ish-ministri i jashtëm i Kosovës, pajtohet se vizita e Burns në Prishtinë kishte një “ndikim të menjëhershëm” në planet e Prishtinës për urën. “Duket se vizita e drejtorit të CIA-s funksionoi në Kosovë. Ai solli të njëjtin mesazh që kishte ambasadori amerikan: punoni me ne, mos e përshkallëzoni situatën. Papritur nuk ka një breshëri të përditshme planesh për hapjen e urës në Ibër. Duket se problemi është pluhuri dhe mund të fokusohemi në gjëra të tjera”, tha Selimi.
Kurti u pajtua?
Sipas medias serbe, pas takimit me Burns, duket se Kurti e ka “qetësuar” jo pak retorikën e tij, ndaj ka vetëm fjalë lëvduese për bisedën me kreun e CIA-s. “Takimi shkoi shumë mirë. Sigurisht që kemi bashkëpunim me SHBA dhe CIA. Falenderoj drejtorin e CIA-s, William Burns për vizitën në vendin tonë. Kjo është dëshmi e përkushtimit dhe shqetësimit të Amerikës për sigurinë dhe parandalimin e çdo cenimi të sigurisë në kuadër të marrëveshjeve bilaterale”, tha Kurti.
Vetëvendosje ka ndaluar përhapjen e urrejtjes
Burim Ramadani, ish-kreu i Agjencisë Kosovare të Inteligjencës, vë në dukje edhe ndryshimin drastik në politikën e Prishtinës, i cili thotë se anëtarët e qeverisë së Vetëvendosjes së Kurtit “nuk përhapin më urrejtje dhe arrogancë” që nga e premtja dhe takimi i kryeministrit të Kosovës me kreun e CIA.
“Mbetet për t’u parë nëse kjo është vetëm një pushim momental apo kanë ‘mësuar’ atë që nuk guxojnë të bëjnë më. Gjuha helmuese e eksponentëve të pushtetit ndaj faktorit ndërkombëtar, SHBA-së, NATO-s, KFOR-it, BE-së, opozitës, shoqërisë civile, mediave, biznesit, sindikatave etj., ka dëmtuar rëndë shëndetin e vendit tonë”, tha Ramadani.
