Violinat e ndërtuara nga prodhuesi italian i violinave Antonio Stradivari (1644?–1737) kanë një mistikë të veçantë në botën e muzikës klasike. Në vitin 2011, një blerës anonim pagoi shumën rekord prej 15.9 milionë dollarë për një violinë të quajtur “Lady Blunt” sipas Lady Anne Blunt, një nga pronaret e saj të mëparshme e cila u konsiderua nga ekspertët si e dyta më e ruajtura nga krijimet e Stradivarit.
Nga më shumë se 1200 instrumente të ndërtuara nga Stradivari gjatë karrierës së tij 60-vjeçare, rreth 500 janë ende në qarkullim sot. Shumica janë violina, por ka edhe pak viola, violonçel, kitara, mandolina dhe harpa. Ai vlerësohet me disa risi dhe përmirësime të dizajnit që ndihmuan në sjelljen e violinës në formën e saj moderne. Stradivari u konsiderua një mjeshtër në kohën e tij dhe në dekadat që pasuan, por reputacioni i tij si më i miri nga më të mirët u forcua vetëm në fillim të shekullit të 19-të, kur shfaqjet e violinës u zhvendosën gjithnjë e më shumë në salla të mëdha koncertesh ku projeksioni i instrumenteve të Stradivarit mund të vlerësohej plotësisht.
Nuk është çudi që instrumentet e Stradivarius janë të kërkuara për vlerën e tyre historike, për të mos përmendur bukurinë e tyre vizuale. Ajo që është befasuese, të paktën për jo-muzikantët, është se shumë violinistë dhe njerëz të tjerë në botën e muzikës klasike i konsiderojnë violinat e Stradivarit si vegla muzikore superiore ndaj çdo instrumenti të ri. Muzikantët thonë se tingulli i violinave ka shkëlqim, thellësi dhe karakter ndryshe nga instrumentet e tjera.
Në fakt, muzikantët dhe shkencëtarët janë ende në kërkim të një shpjegimi se çfarë e bën një Stradivarius të veçantë. Teoritë e hershme prireshin të fokusoheshin te llaku, ndoshta Stradivari kishte shtuar një lloj përbërësi sekret, por analizat kimike në vitet 2000 nuk zbuluan asgjë të pazakontë në lidhje me përbërjen e llakut të Stradivarit. Një linjë tjetër e hetimit u fokusua në vetë drurin. Shkencëtarët supozuan se klima më e ftohtë e Epokës së Vogël (1300–1850) mund të ketë qenë një faktor, pasi do të kishte bërë që pemët e bredhit alpin të përdorur për barkun (sipërfaqen e drejtuar lart) të violinës të rriteshin më ngadalë, duke çuar në dru më të dendur dhe zë më të mirë. Kohët e fundit, shkencëtarët zbuluan se një pjesë e drurit Stradivarius të përdorur për violina ishte trajtuar me kimikate të ndryshme, duke përfshirë aluminin, kalciumin dhe bakrin, të cilët mund të kenë ndryshuar vetitë e tij akustike.
/rtsh.al/
