Shumë përpara Papa Gregorit XIII (1501-1585) dhe kalendarit të tij Gregorian, turqit morën parasysh ditët, stinët dhe vitet me një kalendar diellor. Kjo është ajo që del nga një studim i botuar në “Time and Mind”, i cili analizoi gdhendjet e kompleksit Göbekli Tepe, një vend arkeologjik në Turqinë jugore që ishte i banuar 12,000 vjet më parë.
Ajo që tërhoqi vëmendjen e studiuesve ishin simbolet e gdhendura në një kolonë – 365 “V” që përfaqësonin ditët individuale të vitit, pra 12 muaj hënorë plus 11 ditë shtesë. Gdhendësit i kishin dhënë gjithashtu një theks të veçantë solsticit të verës, i përfaqësuar nga një bishë si zog me një “V” të varur nga qafa e saj.
Interesi për krijimin e një kalendari diellor do të ishte shkaktuar nga ndikimi i një komete me planetin tonë (i quajtur ndikimi kozmik i Dryas-it së fundit ), i cili rreth vitit 10850 para Krishtit solli një mini-epokë akulli që zgjati 1300 vjet, duke shkaktuar zhdukjen e disa llojeve të kafshëve.
Një nga kolonat e zonës arkeologjike përfaqëson shiu meteorësh të Tauridëve, i cili mendohet se ka qenë origjina e fragmenteve të kometës që ranë në planetin tonë për 27 ditë.
“Banorët e Göbekli Tepe ishin vëzhgues të mëdhenj të qiellit”, thotë Martin Sëeatman, koordinator i hulumtimit, i cili shpjegon se si ndikimi i kometës do të kishte favorizuar lindjen e një feje të re dhe zhvillimin e qytetërimit dhe bujqësisë, lindur nga nevoja për të mbijetuar në klimën e ngrirjes.
Duke marrë parasysh ditët dhe stinët, gdhendjet gjithashtu gjurmuan ciklet hënore dhe diellore, diçka që nuk do të bëhej deri në “disa mijëvjeçarë” më vonë.
“Nëse interpretimi ynë është i saktë, ajo që zbuluam nënkupton se njohuritë astronomike gjatë tranzicionit midis Paleolitit dhe Neolitit ishin shumë më të avancuara nga sa mendonim; Për më tepër, duket se një formë primitive e proto-shkrimit astronomik, është krijuar për të paralajmëruar brezat e ardhshëm për rreziqet kozmike me të cilat po përballeshin”, lexohet në konkluzionet e studimit.
