Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, doli para pak ditësh me një paketë masash për Kosovën lidhur me të gjitha tensionet që po ndodhin së fundmi në atë zonë.
“E ndërsa të gjithë sytë janë te Bashkimi Evropian dhe reagimet e tyre pas lëvizjeve të tërheqjes së Serbisë, Shtetet e Bashkuara të Amerikës heshtin. Mbetet për t’u parë nëse dhe si zgjedhjet e reja për president të SHBA-së të planifikuara për 5 nëntor do të ndryshojnë kahun e dialogut ndërmjet Beogradit dhe Prishtinës , veçanërisht në kontekstin e lëvizjeve të reja të Serbisë”, shkruan media serbe pranë qeverisë, “Blic”, duke shtuar se megjithatë, disa gjëra nuk janë aq të panjohura.
“Në nivelin tonë mikro”, më saktë në Serbi dhe rajon, çështja e zgjedhjes së presidentit amerikan është aktuale, sepse nuk është e nevojshme të thuhet në mënyrë të veçantë se sa ndikim kanë SHBA-të në ngjarjet në Ballkanin Perëndimor dhe çështja është nëse lëvizjet e reja të Serbisë do të ndikojnë në marrëdhëniet e ardhshme”, shkruan media serbe.
Qasja pragmatike e Amerikës
Diplomati Zoran Milivojeviç në një emision special në “Blic TV” ka shpjeguar saktësisht se çfarë mund të presin serbët, veçanërisht duke këmbëngulur në faktin se qeveritë amerikane deri më tani janë treguar pragmatike në marrjen e vendimeve.
Ai ka theksuar se nuk ka nevojë të ofrohet se çfarë do të ndodhë pas zgjedhjeve për Kosovën, andaj iu referua përvojës së kaluar në këtë çështje me të dyja anët e spektrit politik amerikan.
“Nuk ka dilema për Trump sepse ne kemi parasysh mandatin e tij të mëparshëm. Ata ishin vërtet pragmatikë, e kuptuan se nuk mund ta përdornin statusin me forcë, ndaj zgjodhën një model që krijon një mjedis më të mirë politik, që është ekonomia, dhe më pas patën disa rezultate dhe diçka po ndodhte, dhe më pas ne ishim. duke shkuar drejt njëfarë normalizimi. Harruam që me largimin e Trump u larguan edhe disa marrëveshje për transportin rrugor dhe hekurudhor”, tha ai.
Pritshmëritë e Serbisë
Nga ana tjetër, te demokratët, siç shpjegon Milivojeviç, bëhet fjalë për diçka tjetër.
“Për demokratët është prioritet çështja e statusit. Administrata Trump ka vepruar drejtpërdrejt me konceptin e saj. Kur erdhën demokratët, menjëherë u pajtuan me BE-në, i dhanë përparësi Bashkimit Evropian dhe mundësuan që kjo të bëhet në një paketë me synimin për ta zgjidhur deri në fund të mandatit. Dhe duke qenë se kjo nuk mund të bëhej, ne jemi këtu ku jemi. Tani kemi një përshkallëzim që është projektuar në një formë edhe më të lartë të përshkallëzimit dhe jo deeskalimit”, thotë Milivojeviç.
Ndikimi i zgjedhjeve
Siç është thënë më parë nga Stefan Surliç, asistent profesor në Fakultetin e Shkencave Politike, zyrtarët e Bidenit kanë bërë një sërë lëvizjesh pozitive për Serbinë në periudhën e kaluar, edhe pse kanë të bëjnë përsëri me “aktorë të viteve 1990”.
Ata kanë qëndrim të favorshëm ndaj Serbisë, janë të vetmit nga Perëndimi që i dërgojnë mesazhe të ashpra Prishtinës. Ata mbrojnë një zgjidhje kompromisi midis Beogradit dhe Prishtinës dhe vvetëm ata nga perëndimi thonë se njohja e pavarësisë së Kosovës nuk është kusht për hyrjen e Serbisë në BE. Nga ana tjetër, asistent profesori i FPN-së ka përmendur më parë edhe aspektet pozitive të fitores eventuale të Trump në zgjedhje.
“Komunikimi me Uashingtonin do të jetë po aq i mirë sa ishte përmes Richard Grenell. Ka të ngjarë që administrata Trump do të ushtrojë më shumë presion mbi Prishtinën në rast të lëvizjeve të saj të njëanshme. Po ashtu do të aktualizojë historinë e ndarjes së Kosovës dhe shkëmbimit të territoreve”, ka listuat ai.
Sipas tij, zgjidhje më kreative do të jenë të mundshme se më parë, sepse Trump është më i prirur për ta bërë këtë. Megjithatë, siç tha ai, as administrata Trump nuk do të heqë dorë që Kosova të jetë e pavarur edhe në rast të ndarjes apo shkëmbimit të territorit.