Për shumë njerëz, mendimi për gjumin fillon herët gjatë ditës — dhe me arsye të mirë. Gjumi, që zë rreth një të tretën e jetës sonë, është jetësor për shëndetin fizik dhe mendor. Ndërsa jo të gjitha kafshët kanë nevojë për gjumë, studimet tregojnë se mungesa e rëndë e gjumit mund të çojë në vdekje për disa specie, dhe te njerëzit, mungesa e gjumit shkakton probleme njohëse, emocionale dhe shëndetësore afatgjata. Gjumi rigjallëron trurin dhe ndihmon në konsolidimin e kujtimeve, veçanërisht të rëndësishme për fëmijët e vegjël me trurin në zhvillim të shpejtë.
Të sapolindurit flenë deri në 20 orë në ditë, ku gjumi REM është veçanërisht kritik për zhvillimin e sistemeve të tyre vizuale. Kërkimet tregojnë se të sapolindurit, të privuar nga stimulimi vizual, angazhohen më shumë në gjumin REM, duke kompensuar mungesën e hyrjes. Dremitja dhe gjumi REM ndihmojnë gjithashtu në konsolidimin e kujtesës dhe të mësuarit te foshnjat dhe parashkollorët. Shtyrja e dremitjeve pas të mësuarit mund të dëmtojë edhe ruajtjen e kujtimeve.
Dremitja bëhet më pak e domosdoshme ndërsa hipokampusi, një strukturë e trurit e rëndësishme për kujtesën, piqet. Foshnjat dhe të vegjlit me hipokamp të papjekur mbështeten te dremitja për të menaxhuar konsolidimin e kujtimeve, ndërsa fëmijët më të rritur, me hipokamp të zhvilluar plotësisht, mund të mbajnë më shumë kujtime pa pasur nevojë për dremitje. Kjo është arsyeja pse dremitjet shpesh zhduken gjatë viteve parashkollore.
A është dremitja vetëm për fëmijët?
Edhe pse më e rëndësishme për fëmijët, dremitja sjell përfitime edhe për adoleshentët dhe të rriturit. Adoleshentët, shpesh të privuar nga gjumi, përjetojnë përmirësim në vigjilencë dhe kujtesë nga dremitjet. Të rriturit, veçanërisht ata më të moshuar, përfitojnë nga dremitjet në aspekte si detyrat motorike, gjendja shpirtërore dhe performanca njohëse, pa ndikuar domosdoshmërisht gjumin e natës.
Megjithatë, koha dhe gjatësia e dremitjeve kanë rëndësi. Dremitjet pasdite (ora 13:00–15:00) janë përgjithësisht të dobishme, ndërsa dremitjet në fund të ditës mund të ndërhyjnë në gjumin e natës. Dremitjet e shkurtra (20–30 minuta) priren të jenë më efektive se ato më të gjata. Faktorë si cilësia e gjumit, qëndrueshmëria e orarit dhe vigjilenca gjatë ditës ndikojnë në përfitimet e dremitjes.
Në përfundim, ndërsa fëmijët mbështeten te dremitja për zhvillim, edhe të rriturit mund të përfitojnë nga një sy gjumë pasdite. Mbani dremitjet të shkurtra dhe herët gjatë ditës për të maksimizuar përfitimet pa ndikuar në gjumin e natës. Në fund të fundit, dremitja nuk është vetëm për foshnjat! / Psychology Today – Syri.net
