Të kesh një rrjet të gjerë marrëdhëniesh sociale nuk është vetëm një burim emocional, por gjithashtu një faktor mbrojtës për shëndetin fizik. Kërkimet e fundit kanë konfirmuar prej kohësh se një rrjet i fortë afeksionesh zvogëlon ndjeshëm rrezikun e sëmundjeve kronike si diabeti, sëmundjet kardiovaskulare dhe goditjet në tru, dhe gjithashtu forcon sistemin imunitar; tani një studim anglo-kinez, i botuar në Nature Human Behaviour, ka zbuluar se ata që kanë një jetë sociale të pasur gëzojnë një jetëgjatësi më të madhe. Në të kundërt, izolimi social dhe vetmia rrisin rrezikun e vdekjes së parakohshme dhe janë të lidhura me një përkeqësim të përgjithshëm të shëndetit.
Proteinat e vetmisë
Çfarë janë proteinat e vetmisë? Çfarë e bën vetminë kaq të dëmshme për shëndetin njerëzor? Studiuesit kanë zbuluar se ekzistojnë proteina specifike të lidhura me izolimin social. Duke analizuar mostra gjaku nga më shumë se 42,000 individë në UK Biobank, shkencëtarët kanë identifikuar 175 proteina të lidhura me izolimin social dhe 26 të lidhura me perceptimin subjektiv të vetmisë, me një përputhje prej 85%. Këto proteina janë të përfshira në procese inflamatore, reagime imunitare dhe reagime ndaj stresit.
Vetmia dhe sëmundjet
Efekti i këtyre proteinave shfaqet në disa mënyra. Disa janë të lidhura me aterosklerozën, rezistencën ndaj insulinës dhe një rrezik më të madh për tumore. Proteina Adm, për shembull, është e përfshirë në rregullimin e stresit dhe oksitocinës, dhe nivele të larta të kësaj makromolekule janë lidhur me një rrezik më të madh për ngjarje kardiovaskulare ose diabetin tip 2. Është si të thuash që këto proteina amplifikojnë efektet negative të vetmisë në trup, me një ndikim që kalon përtej atij psikologjik.
Ndikimi i vetmisë në tru
Vetmia nuk ndikon vetëm në trup, por edhe në tru. Nivelet më të larta të Adm janë të lidhura me një reduktim të volumit të Insulës, një zonë që rregullon perceptimin e gjendjes sonë të brendshme (si uri, etje, dhimbje dhe ritmi i zemrës), dhe të Kaudat-it, i cili është i rëndësishëm për mësimin asociativ, planifikimin e veprimeve, motivimin dhe përpunimin e emocioneve sociale. Thënë më qartë, bëhet fjalë për ndryshime strukturore të vërteta që rrisin rrezikun e rënies në funksionin kognitiv dhe vdekjes së parakohshme.
Proteinat e vetmisë
Një problem shëndetësor global— Ka një aspekt tjetër që këto zbulime e nxjerrin në pah, dhe kjo është rëndësia e pashmangshme e kontaktit social për ruajtjen e shëndetit fizik dhe mendor. Izolimi dhe vetmia përfaqësojnë një problem të shëndetit publik me ndikim global, dhe ky fenomen është i njohur madje nga Organizata Botërore e Shëndetësisë. Prandaj, është e domosdoshme të zhvillohen strategji dhe ndërhyrje të fokusuara për të luftuar këtë fenomen, duke promovuar krijimin dhe ruajtjen e marrëdhënieve sociale të rëndësishme për mirëqenien e individëve dhe, në përgjithësi, të shoqërisë.
