Kur ju rrjedh hunda dhe keni dhimbje fyti, mund të tundoheni të shkoni në farmaci. Megjithatë, disa kura shtëpiake mund t’ju ndihmojnë të lehtësoni simptomat. Specialistët tanë shqyrtuan të gjitha mundësitë.
Nëse hunda juaj fillon të ndihet e bllokuar ose fyti juaj kruhet, nuk ka nevojë të nxitoni menjëherë në farmaci. Ka edhe kura shtëpiake që mund të provoni.
Por a do të funksionojnë? Ja përgjigjet e specialistëve.
Qoftë supë pule, kompresa për fytin apo banja këmbësh, ekzistojnë kura dhe metoda të panumërta për trajtimin e ftohjeve, që shpesh janë transmetuar brez pas brezi. “Shpesh kemi shpjegime shkencore se si funksionojnë kurat shtëpiake”, thotë Dr. Andreas Michalsen, mjek kryesor në Spitalin Immanuel të Berlinit dhe profesor i naturopatisë në spitalin Charité të Berlinit. Zakonisht nuk ka studime klasike, pasi ato nuk marrin financimin e nevojshëm.
Por ky nuk është rasti për bimët medicinale, efektet e të cilave zakonisht janë studiuar mirë.
Banjo, mbështjellës dhe më shumë: përfitimet e trajtimeve të nxehtësisë
Një legen me ujë të ngrohtë, pak pluhur mustardë ose pluhur xhenxhefili për të stimuluar qarkullimin e gjakut, dhe bëni një banjë këmbësh që thuhet se forcon sistemin imunitar. “Ne e dimë që temperatura e këmbëve, përcakton edhe temperaturën e mukozave në gojë dhe fyt”, thotë Michalsen. Kjo mund ta bëjë jetën më të vështirë për disa baktere të këqija. “Në fakt ka një efekt që forcon imunitetin”, thotë ai.
Por mos përdorni më shumë se 2 lugë gjelle pluhur mustardë dhe aplikojeni për një maksimum prej 5 deri në 10 minutash, përndryshe rrezikoni acarim të lëkurës dhe djegie.
Mbështjellësit e qafës me patate ose fara liri, kanë një efekt të ngjashëm. Qepët në veshë, thuhet gjithashtu se kanë veti anti-inflamatore dhe antibakteriale.
Dhe supa e nxehtë me pulë? Mund të jetë e dobishme për ftohjet – veçanërisht pasi i jep trupit të dobësuar energji shtesë. Testet laboratorike madje sugjerojnë se supa e pulës ka një efekt anti-inflamator, megjithëse ky efektivitet nuk është provuar ende tek njerëzit, thotë Fondacioni i Njohurive Shëndetësore.
Pse substancat e forta ndihmojnë me ftohjet
Nasturtiumi dhe xhenxhefili janë substancat klasike me aromë të fortë, që përdoren për të luftuar ftohjet. “Ka studime që tregojnë se këto substanca me aromë të fortë, mund të shkurtojnë kohëzgjatjen e ftohjeve”, thotë Michalsen. Substancat me aromë të fortë kanë efekte antivirale dhe antibakteriale.
Nga vaji te çaji: Si bimët medicinale sjellin lehtësim
Si vajra esencialë, aditivë për banjë ose çajra: bimët medicinale vijnë në forma të ndryshme. Përzierja e trumzës dhe rrënjës së aguliçes, e cila lehtëson kollën dhe shkurton kohëzgjatjen e sëmundjes, është shumë e dobishme dhe e studiuar mirë, thotë Dr. Heidi Braunewell, anëtare e bordit të Shoqërisë Gjermane për Fitoterapi dhe udhëheqëse seminari në Akademinë për Jetë të Shëndetshme në Gjermani.
Bimë të tilla si sherbela, menta, dredhka, rrënja e sarsaparillas dhe kopra kanë rezultuar gjithashtu efektive. “Pothuajse të gjitha këto bimë medicinale me përqendrim të lartë kanë një efekt antiviral ose antibakterial”, thotë Michalsen. Ndërsa dredhka, për shembull, ndihmon me infeksionet bronkiale dhe lehtëson kollën spazmatike, rrënja e likericës ka një efekt anti-inflamator dhe ekspektorant, thotë Braunewell.
Kur bëhet fjalë për efektivitetin, mos i varni shpresat te trumza dhe bimët e tjera nga kopshti juaj ose nga supermarketi. Çaji i mentes për përdorim ushqimor, nuk ka gjasa të ketë efekte antivirale dhe antibakteriale. Në vend të kësaj, përdorni çajra medicinalë nga farmacia ose nga një dyqan ushqimesh të shëndetshme.
Është e rëndësishme të mbahet mend se menta dhe bimët e tjera medicinale që përmbajnë vajra esencialë nuk duhet të përdoren tek fëmijët nën dy vjeç, pasi ato mund të shkaktojnë çrregullime të frymëmarrjes.
Përveç kësaj, megjithatë, bimët medicinale rrallë mbartin rreziqe ose efekte anësore. “Është pothuajse e pamundur të helmohesh me trumzë dhe sherbelë. Për sa i përket efektivitetit, bimët medicinale janë më pak të fuqishme se ilaçet e sintetizuara kimikisht”, thotë Michalsen. Kur bëhet fjalë për ilaçet e gatshme, duhet të ndiqni udhëzimet në paketim.
Mjalti si armë sekrete?
Qoftë në çaj apo i ngrënë direkt nga luga, mjalti ka efekte anti-inflamatore, antibakteriale dhe antivirale, thotë Michalsen. Mjalti mund të lehtësojë krizat e kollës dhe të nxisë një gjumë më të mirë, thotë Fondacioni i Njohurive Shëndetësore.
Nuk është domosdoshmërisht mjalti Manuka i shtrenjtë – pretendimi se është veçanërisht efektiv “është kryesisht marketing i mirë. Në thelb, i gjithë mjalti ka të njëjtat veti. Është më e rëndësishme të sigurohemi që nuk është i kontaminuar dhe, idealisht, që të jetë organik”, thotë Michalsen.
Mbani në konsideratë që fëmijët nën 1 vjeç nuk duhet të konsumojnë mjaltë, sepse flora e tyre intestinale nuk është zhvilluar ende plotësisht dhe kjo mund të çojë në helmim nga toksinat e botulinumit.
Kur është e këshillueshme të ulni temperaturën?
Në Gjermani, kompresat për pulpat janë ilaçi klasik për uljen e temperaturës. Ato janë një metodë tradicionale, naturopatike për uljen e butë të temperaturës, që përfshin mbështjelljen e pjesëve të poshtme të këmbëve me lecka të vakëta dhe të lagura, për të ndihmuar në ftohjen e trupit nëpërmjet avullimit.
Kompresat e ftohta bëjnë që trupi të lirojë më shumë nxehtësi, duke ulur kështu ethet, por nuk ka prova që e mbështesin këtë efekt, thotë Fondacioni i Njohurive Shëndetësore.
Mbani mend se nuk duhet të vendosni kompresa për pulpat, nëse pacienti ka pulpa të ftohta ose të dridhura, ose nëse ka një infeksion të traktit urinar ose probleme me qarkullimin e gjakut.
Një mënyrë më e butë për të ulur temperaturën është të pini çajra të bërë nga lulja e limonit ose lëngu i nxehtë i manaferrës. “Ato kanë një efekt antiviral, ulin pak temperaturën dhe stimulojnë djersitjen”, thotë Michalsen.
Në parim, ethet nuk janë diçka e keqe. Është trupi juaj që përpiqet të luftojë viruset dhe bakteret duke u ngrohur. Megjithatë, nëse ethet zgjasin për disa ditë dhe mbeten mbi 39 gradë Celsius, mjekët ju këshillojnë fuqimisht të konsultoheni me mjekun.
A ka nevojë trupi juaj për vitaminë C shtesë?
Jo. Edhe pse shumë produkte medicinale përmbajnë vitaminë C, kjo në përgjithësi nuk e përmirëson një ftohje. “Sigurisht, është mirë të hani ushqim të freskët. Megjithatë, tabletat e vitaminës C ose preparate të ngjashme nuk janë të nevojshme”, thotë Michalsen.
Në vend të kësaj, mjeku këshillon të flini mjaftueshëm dhe të pini shumë lëngje për të gjitha ftohjet, qasja klasike./ DPA News.
